bethlehem'de nüfus sayımı
- the census at bethlehem diye bilinen tablo. 1566'da pieter bruegel tarafından yapılmıştır. 116'ya 164.5 cm'dir. brüksel'deki belçika güzel sanatlar kraliyet müzesinde bulunmaktadır.
bethlehem'de nufüs sayımı luka incili'nde geçen bir vakıadır. bu hadisede romalılar yahudilere vergi zorunluluğu getirmiştir ve her bir vergi borçlusunun belirlenmesi için nüfus sayımı yapılması gerekmektedir. bu borçlulardan biri de incil'de yusuf ismiyle geçen ve meryem'in nişanlısı olan zattır. tablodan ve hikayeden anlaşılacağı gibi isa peygamber doğdu doğacak konumdadır.
gelelim tablonun kendisine. tabloda ilk dikkat çekici nokta ortadoğu coğrafyasında bulunan bethlehem'e -dilimizde bu yere beytüllahim diyoruz- hiç bir zaman böyle kar yağmamış olabileceğidir. en azından isa peygamber doğduğunda böyle kar yağdığına dair ne kutsal kitapta bir anlatı ne de tarihi deliller vardır. peki bu kar nereden çıkmıştır? yorumculara göre bunun iki kaynağı vardır: ilki bruegel'in italya'dan anwers'e dönerken geçmek zorunda kaldığı alplerdeki hava koşulları ve ikincisi bölge tarihinin son bin yıl içinde yaşanan en sert kışlarından birine tanık oluşu.
resimde başka dikkat çekici noktalar da vardır. resmin yapıldığı tarih avrupa'da rönesans'a rastlamaktadır ve bu dönem resimlerinin belirgin özelliklerinden biri büyük sahışların içinde geçtiği büyük anlatılar ve çizimler olmasıdır. bu resimde de tarihe yön verebilecek şahıslar vardır fakat bunlar neredeyse alelade bir biçimde çizilmiştir. aklımıza en azından kiliselerde gördüğümüz fresklerdeki meryemlerden çok farklıdır resimdeki meryem. ikinci olarak bu resimde insanlar son derece basit kıyafetlerle ve gündelik bir biçimde tasvir edilmiştir. kendisiyle hemen hemen aynı zamanlarda yapılan resimlerde soylular,krallar ve tacirlerden başka kimselerin çizilmemesi neredeyse kural halini almıştır. bunun en tipik örneği diego velazquez'in las meninas isimli tablodur.
bir başka nokta resimde görülen ispanyol kraliyet arması ve ispanyol askerlerinin kullandığı uzun mızraklardır. bunun da özü şudur ki ressamımız zamanının hollanda'sında augsburg hanedanından ispanyol kralı 2.filip egemendi. tahmin edilebileceği gibi kraliyet bölge insanına illallah dedirtmiştir. yine bu zamanlar katolik-protestan çatışmasının bölge topraklarında kızışmaya başladığı zamanlardır. katolik kraliyet yönetimi en ufak protestan düşünce ve hareketleri dahi bastırmaya uğraşmaktadır.
yine döneminin resimlerinden farklı olmak üzere tuvalin merkezini önemli şahıslar ya da olaylar işgal etmemekte aksine kasabalı ve kasaba yaşamı işgal etmektedir.
tümünü gör